Саҥа үүммүт 2024 сыл тохсунньу 1 күнүгэр биһиги биир дойдулаахпыт, ытык-мааны киһибит, талааннаах суруйааччы, биллиилээх журналист, отучча кинигэ ааптара, Россия суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ, саха бэчээтин саарына, улууспут бочуоттаах олохтооҕо Петр Петрович Томскай — Мохсунуоха үбүлүөйдээх 75 сааһын күнэ буолан ааста.
П.П.Томскай-Мохсунуоха 1949 сыл тохсунньу тоһуттар тымныытыгар, аам-даам тумана түһэн турар маҥнайгы күнүгэр, Усуйаана оройуонун Хотугу Муустаах муора кытылыгар Дьүкээгир нэһилиэгэр булдунан, балыгынан ииттинэн олорор дьиэ кэргэҥҥэ төрөөбүтэ.
Кини 1980 сыллаахтан «Заря Яны», «Дьааҥы сардаҥата» оройуон хаһыатын редакторын солбуйааччытынан үлэлээбитэ.
1984 сыллаахха Новосибирскайдааҕы үрдүкү партийнай оскуолаҕа суруналыыс идэтигэр үөрэнэн ситиһиилээхтик бүтэрэр. 2000 сыллаахха “Ил Түмэн” хаһыакка парламент корресподенынан үлэлиир. Ил Түмэн Государственнай мунньаҕын А.П.Илларионов аатынан бириэмийэтин лауреатынан буолар.
Салгыы 2002 сыллаахтан “Саха сирэ” хаһыат общественнай-политическай отделын кореспонденынан үлэлээбитэ. Онтон ыла 30-ча сыл бэчээт эйгэтигэр суруналыыс быһыытынан айымньылаахтык үлэлээн кэллэ. Саха Өрөспүүбүлүкэтин Суруналыыстыкаҕа судаарыстыбаннай бириэмийэтин лауреата.
Петр Петрович Томскай эдэр сааһыттан төрөөбүт дойдутун историятын утумнаахтык хомуйар, үөрэтэр, киэҥ эйгэҕэ таһаарар. Ол курдук, биир дойдулаахтарын тустарынан хас да кинигэлэри хомуйан таһаартарбыта Усуйаана дьонугар-сэргэтигэр улахан бэлэх буолар.
Билигин, бочуоттаах сынньалаҥҥа да олордор, төрөөбүт дойдутун кытта сибээһин быспат.
Биһиги Усуйаана улууһун дьонун аатыттан Петр Петровиһы үбүлүөйүнэн эҕэрдэлээн туран айымньылаах үлэҥ салҕанан бара туруо диэн эрэнэбит!
Эһиги болҕомтоҕутугар Бүөтүр Мохсунуоха араас кэмҥэ бэйэтэ уонна кини салайан таһаарбыт кинигэлэрин кытта билиһиннэрэбит.
-
- Улууһу төрүттээбит Усуйаана / [эппиэттиир эрэдээктэр П.П. Томскай ; хомуйан оҥордулар: П.П.Томскай уо.д.а.]. – Дьокуускай: Көмүөл. 2018. – 216 с.
-
- Томскай, Петр Петрович. Булчут мучумааннара : кэпсэээннэр / Бүөтүр Мохсунуоха. – Дьокуускай : Бичик, 2010. – 112 с. – (Үүтээн үһүйээннэрэ).
-
- Уйаандьы – 1640 / хомуйан оҥордулар: Т.А. Протопова [уо.д.а.] ; эппиэттиир эрэдээктэр П.П. Томскай – Мохсунуоха. – Дьокуускай: Көмүөл, 2022. – 320 с.
-
- Усуйаана былыргыта уонна билиҥҥитэ / [кылаабынай ред.: П.П. Томскай ; редкол.: Н.Е. Слепцов, Т.А.Протопопова, С.Н. Слепцов уо.д.а.]. – Дьокуускай : Көмүөл, 2016. – 552 с.
-
- С Устьяньем связанные судьбы / [сост. М.В. Пестрякова]. – Якутск : Якутский Край, 2007. – 389 стр. + вклейка.
-
- Арай биирдэ туундараҕа / Слепцов, Семен Николаевич Томскай, Петр Петрович – Дьокуускай: Көмүөл, 2012. – 208 стр.
Бу кинигэлэри биһиги ааҕар саалабытыгар кэлэн ааҕыаххытын сөп.